Geschiedenis

De oprichting van de NGS is indirect te danken aan de provincie Zuid-Holland, die in 1984 een onderzoek liet uitvoeren in het toenmalige reconstructiegebied Midden-Delfland naar waardevolle waterstaatkundige elementen, zoals gemalen.

Tijdens de presentatie van de resultaten van dit onderzoek in oktober 1985 werd gesuggereerd een gemalenstudiedag te houden. Dit leidde tot de instelling van een werkgroep, samengesteld uit vertegenwoordigers van o.m. de Zuid-Hollandse Waterschapsbond, de Rijksdienst voor de Monumentenzorg, de Stichting Federatie Industrieel Erfgoed Nederland (FIEN) en de provincie Zuid-Holland. Op 26 november 1986 vond de eerste gemalenstudiedag plaats in het Provinciehuis te ’s Gravenhage. Het succes van deze dag was zodanig dat besloten werd een bijeenkomst te beleggen van alle toen bekende personen en organisaties, betrokken bij het behoud van waardevolle gemalen. Deze bijeenkomst, uitgeschreven door FIEN en voorbereid door de heren P.Nijhof van FIEN, H.Bouwman van de Zuid-Hollandse Waterschapsbond en G.van der Heide van de Stichting Stoomgemaal Mastenbroek, werd op 10 juni 1986 gehouden te Nijkerk onder het gastheerschap van De Stichting Stoomgemaal Arkemheen, onder het motto: “Op weg naar een Nederlandse gemalenstichting?”
Bij deze bijeenkomst werd besloten om een landelijke gemalenorganisatie op te richten. Het eerder genoemde driemanschap nam de voorbereiding van een tweede voorbereidende bijeenkomst op zich, die op 30 augustus 1986 te Genemuiden plaats vond. Het driemanschap werd gemachtigd kandidaten voor een dagelijks bestuur aan te zoeken en de statuten voor te bereiden.

De feitelijke oprichting vond daarop plaats op 22 oktober 1987, toen de statuten van de Nederlandse Gemalenstichting notarieel werden verleden. De eerste officiële vergadering van het Algemeen Bestuur was op 30 oktober 1987 in het Stoomgemaal Halfweg te Halfweg.

De eerste voorzitter van de NGS werd Mr. Ing. P. van der Zaag, toenmalig burgemeester van de gemeente Nijkerk (van 22-10-1987 tot 1-10-2008). In belangrijke mate werd hij in de beginjaren van de NGS bijgestaan door Dhr. J.A (Ko) Provoost.