De Nederlandse Gemalenstichting

Stoomgemaal Kamerik Teylingens

Stoomgemaal Kamerik Teylingens Woerden


Adres
Mijzijde 1
3471 GM Woerden

Eigenaar
Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden

website gemaal
Stichtingsjaar
1871

Status
Niet werkend

Functie
Poldergemaal
Bemalinggebied
Kamerik Teylingens, Kamerik Mijzijde, Groot Houtdijk

lozend op
Oude Rijn

Totaal capaciteit
80 m³/minuut
Ontwerper
B. de Vries

Monumentenstatus
Gemeente

 

OORSPRONKELIJKE INSTALLATIE


Motor
Stoom
Pomp
Scheprad
 

HUIDIGE INSTALLATIE


Motor
Stoom
Elektro

Pomp
Centrifugaalpomp

Capaciteit
80 m³/minuut

Opvoerhoogte
1.6 meter

 

Stichting en historie
Het stoomgemaal werd gesticht in 1871 op de plaats van een wipwatermolen. Het was uitgerust met een stoommachine en een stoomketel van de Haagsche IJzergieterij ’De Prins van Oranje’. De installatie dreef een houten scheprad aan. In 1907 werd de gehele installatie vervangen en ging een Pannevis tandem-compound stoommachine een eveneens door Pannevis geleverde centrifugaalpomp aandrijven. In 1953 werd de aandrijving van deze pomp overgenomen door een ASEA elektromotor. De ketels werden daarna verwijderd. Het gemaal is sinds de bouw van het nieuwe, naastgelegen gemaal in 1988 niet meer in bedrijf en is door het ontbreken van de stoomketels ook niet meer als stoomgemaal maalvaardig. De oorspronkelijk bijna 21 meter hoge schoorsteen werd in de jaren ´40 van de vorige eeuw na een blikseminslag met 6 meter verlaagd. De schoorsteen werd in 2008 gerestaureerd. Tegelijkertijd werd door vrijwilligers gestart met de restauratie van het gemaal, die in 2015 werd afgerond. De installatie kan sindsdien op perslucht werken en kan na plaatsing van een nieuwe stoomketel weer op stoom gebracht worden, maar het gemaal zal geen functionele bijdrage meer aan de waterhuishouding kunnen leveren. In 2016 zal tevens de kolenloods herbouwd worden.

Situatie
Het gemaal bemaalde de polders Kamerik-Teylingens en Groot-Houtdijk. Het is gelegen in de Kamerikse Wetering en loosde via een voorboezem op de Oude Rijn. Naast het gemaal bevindt zich een betonnen schutsluisje uit 1911, dat een oudere houten sluis verving. In de jaren ´60 van de vorige eeuw werd de sluis met zand en puin dichtgegooid. Ongeveer tegelijkertijd werd de kolenloods gesloopt. Bij een brand in 1982 werd de machinistenwoning verwoest, waarna de huidige woning werd opgetrokken. Ten zuidoosten van het gemaal werd in 1988 in het verlengde van de dichtgezette sluis een nieuw gemaal gebouwd met twee elektrisch aangedreven schroefpompen. Het gemaal is rijksmonument.

 
Kaart:

ZOEK IN DE DATABASE

Naam of plaats van het gemaal
 

UITGEBREID ZOEKEN

Provincie
Eigenaar / beheerder
Status
Monumentenstatus
Huidig opvoerwerktuig
Oorspronkelijk opvoerwerktuig
Huidige aandrijving
 
Oorspronkelijke aandrijving
Stichtingsjaar

Uitgebreid zoeken in de database