Stichting en installaties
Het gemaal Winkel is in 1960 gesticht door het toenmalige waterschap Groot-Mijdrecht. De installatie bestaat uit twee centrifugaalpompen, fabrikaat Pannevis, met een capaciteit van 130 en 170 m3/min. elk, bij een opvoerhoogte van 4,50 m. De pompen worden aangedreven met, naar keuze, twee Heemaf SKA elektromotoren, type NK-135-18, vermogen 195 kW of een elektromotor en een 6-cilinder Kromhout dieselmotor, type 6-F-240, met een vermogen van 375 pk. Ten behoeve van deze gecombineerde aandrijfmogelijkheid is de dieselmotor voorzien van een Flender haakse tandwielkast en een frictiekoppeling en de betreffende elektromotor van een vrijloopkoppeling. Tot de installatie behoort voorts een dubbele vacuüminstallatie, fabrikaat Rotor/Sihi-Maters.
Situatie en ensemble
Het gemaal Winkel bemaalt de polder Groot-Mijdrecht en is gelegen aan de Hoofdtocht. Lozing vindt plaats op de Waver. Naast het gemaal bevindt zich een regionaal steunpunt van het hoogheemraadschap, bestaande uit een kantoor en een werkplaats. Langs de Waver bevinden zich drie dienstwoningen, waarvan er twee gelijktijdig met het gemaal zijn gebouwd.
Gebouw
De onderbouw bestaat uit een gewapend betonconstructie waarin zich de instromingen van de pompen bevinden. Hierop rust het rechthoekige pompgebouw dat, binnen dezelfde massa, deels één, deels twee lagen heeft. De constructie bestaat uit een betonskelet waarbij de ruimten tussen de kolommen aan de instroomzijde ingevuld zijn met stalen glaspuien, terwijl dit voor de uitstroomgevel en de beide kopgevels bestaat uit in Noords verband gemetselde helderrode baksteen. Het zeer flauw hellende zadeldak wordt gevormd door met mastiek afgewerkte betonplaten.
Waardestelling
Het gemaal Winkel is voor de bemalingsgeschiedenis van Nederland van belang als gaaf voorbeeld van een poldergemaal met de combinatie van door diesel-en elektromotoren aangedreven centrifugaalpompen. De dieselmotor vervult in dit gemaal een reserverol doordat hij niet direct en permanent aan een eigen pomp gekoppeld is. Deze oplossing is naderhand vaker toegepast in bemalingsinstallaties waar op een gegeven moment dieselmotoren door elektromotoren zijn vervangen. De aanwezigheid van de dienstwoningen vergroot de waardestelling.
Uitgebreid zoeken in de database