Stichting en historie

Het Zaangemaal is eind november 1966 in bedrijf gesteld, na een bouwperiode van bijna vier jaar. De destijds vastgestelde capaciteit van 25 m3 per seconde werd mede ingegeven door kwalitatieve

normen. De langdurige bouwperiode van het gemaal was het gevolg van de – enig mogelijke – situering, op een smalle landtong tussen een tweetal sluizen, de Wilhelminasluis en de historisch waardevolle Grote- of Hondbossche sluis in het hart van Zaandam. De bestaande bebouwing, met inbegrip van het havenkantoor van de gemeente, moest hiervoor afgebroken worden. Deze ruimte

diende in het nieuwe gemaal terug te komen. Dit heeft geleid tot de bovenop het eigenlijke gemaalgebouw gerealiseerde kantoorverdieping. De wens was de aanlegdiepte van het gemaal zo beperkt

mogelijk te houden. In combinatie met de geringe benodigde opvoerhoogte leidde dit tot de keuze voor horizontale schroefpompen met elektrische aandrijving. De twee identieke pompen hadden elk een capaciteit van 750 m3 per minuut. In de periode 2002-2003 is deze capaciteit door het plaatsen van nieuwe elektromotoren vergroot tot twee maal 1.200 m3 per minuut.

Situatie

Het Zaangemaal ligt aan de monding van de Zaan en loost, via de Voorzaan en Zijkanaal G, op het Noordzeekanaal. De bedrijfsvoering is volledig geautomatiseerd.