De Nederlandse Gemalenstichting

Hertog Reynout / Stoomgemaal Arkemheen

Hertog Reynout / Stoomgemaal Arkemheen Nijkerk


Adres
Zeedijk 6
3861 MD Nijkerk

Eigenaar
Stichting

website gemaal
Stichtingsjaar
1883

Status
Werkende staat

Functie
Poldergemaal
Bemalinggebied
Nijkerkerpolder, polder Arkenheem

lozend op
vh. Zuiderzee

Totaal capaciteit
260 m³/minuut
Ontwerper
Johan van Hasselt

Monumentenstatus
Rijk

 

OORSPRONKELIJKE INSTALLATIE


Motor
Stoom
Pomp
Scheprad
 

HUIDIGE INSTALLATIE


Motor
Stoom

Pomp
Scheprad
Scheprad

Capaciteit
130 m³/minuut
130 m³/minuut

Opvoerhoogte
1 meter
1 meter

 

Het stoomgemaal Hertog Reijnout (thans aangeduid als Stoomgemaal Arhemheen of Stoomgemaal Nijkerk) is in nagenoeg ongewijzigde vorm werkzaam geweest van 1883 tot 1983 voor de bemaling van circa 3000 ha. van de polder Arkemheen. Het gemaal is het enige nog werkende stoomgemaal met twee buitenschepraderen, waarvan er één afkoppelbaar is. De beide schepraderen hebben een diameter van 7,00 m., de breedte bedraagt 1,63 m. Ieder rad heeft 22 schoepen. Samen leveren de schepraderen een capaciteit van circa 260 m3/min. bij een maximale opvoerhoogte van 1,10 m. De aandrijving vindt plaats met een in 1882 gebouwde liggende dubbelwerkende ééncylinder stoommachine, fabrikaat Backer en Rueb te Breda, met een vermogen van 110 pk. De machine was uitgerust met een in 1895 door H. & J. Suyver te Amsterdam vervaardigde stoomketel; een zogenoemde horizontale vuurgang vlampijpketel met één vuurgang, lengte 4,80 m bij een diameter van 1,80 m. Deze ketel is in 2007 vervangen door een gemoderniseerde ketel met dezelfde vorm en afmetingen. De overbrenging van de stoommachine naar de schepraderen vindt plaats met gietijzeren tandwielen met houten tanden. Bij het gebouw bevindt zich een vrijstaande gemetselde schoorsteen met een hoogte van 28 m.

In 1983 heeft een nieuw, nabij gebouwd, elektrisch gemaal de bemaling overgenomen. Onder extreme omstandigheden wat betreft neerslaghoeveelheid kan het stoomgemaal echter nog bijspringen voor de bemaling. Onder auspiciën van de in 1984 opgerichte Stichting Stoomgemaal Arkemheen, heeft na de buiten gebruikstelling algehele restauratie van het gemaal en de installaties plaatsgevonden, welke werd opgeleverd in 1986. In de voormalige kolenloods bevindt zich thans een educatief bezoekerscentrum. De huidige exploitatie is in handen van Stichting Stoomgemaal en Bezoekerscentrum Arkemheen. 

 
Kaart:

ZOEK IN DE DATABASE

Naam of plaats van het gemaal
 

UITGEBREID ZOEKEN

Provincie
Eigenaar / beheerder
Status
Monumentenstatus
Huidig opvoerwerktuig
Oorspronkelijk opvoerwerktuig
Huidige aandrijving
 
Oorspronkelijke aandrijving
Stichtingsjaar

Uitgebreid zoeken in de database