Het gebied tussen Oldeborn en Beetsterzwaag bestond, na de omstreeks 1860 begonnen ontvening, hoofdzakelijk uit moeraslanden die weer in cultuur gebracht moesten worden. Naar aanleiding van een in 1892 plaats gevonden hebbende grote overstroming besloot het bestuur van de toenmalige Groote Veenpolder in Opsterland en Smallingerland in 1893 tot inpoldering van het gebied. De kosten hiervoor kwamen ten laste van het zogenoemde slikgeldfonds. In dit fonds werd het slikgeld gestort, een belasting, gebaseerd op de hoeveelheid gewonnen turf, die door de veenbazen betaald moest worden. Er werden kaden om de polder gelegd, een hoofdwatergang gegraven en een stoomgemaal bij De Veenhoop gebouwd. Door de slechte afwatering van het gebied werkte dit echter niet en ontstond er ernstige wateroverlast. Daarom werd een nieuw bemalingsysteem ontworpen met twee gemalen: het Sudergemaal en het Noordergemaal. Het Sudergemaal aan De Rypen in Nij Beets werd in 1924 één van de eerste elektrisch aangedreven gemalen in Friesland. Het aan de Bûtendijken tussen Smalle Ee en De Veenhoop gebouwde Noordergemaal werd door een dieselmotor aangedreven. De beide gemalen hebben respectievelijk tot eind ‘80-er en eind ‘70-er jaren van de twintigste eeuw voor de waterbeheersing in de polder gezorgd tot in het kader van de toen doorgevoerde ruilverkaveling buitengebruikstelling volgde. Dankzij de inzet van een groepje mensen die de cultuurhistorische waarde van het gemaal inzagen en de steun van het PEB Friesland werd het voortbestaan van het gemaal veiliggesteld. In 1999 werd het Sudergemaal door het toenmalige Waterschap Het Koningsdiep overgedragen aan het Openlucht Laagveenderijmuseum It Damhûs. Sindsdien wordt het beheerd als museumgemaal en galerie. Het gemaal is uitgerust met twee pompen, een Stork centrifugaalpomp, bouwjaar 1915, met een capaciteit van 150 m3/min. bij een opvoerhoogte van ca. 2,00 m. Aandrijving vindt plaats, via een vlakke riem, door een Heemaf kortsluitanker elektromotor uit 1924 met een vermogen van 90 kW. Daarnaast staat een horizontale schroefpomp, eveneens fabrikaat Stork, opgesteld met een capaciteit van 160 m3/min. bij een opvoerhoogte van 0,50 m. Ook deze pomp wordt aangedreven door een elektromotor, fabrikaat Heemaf, met een vermogen van 60 kW. Deze pomp is na 15 jaar stilstand geheel gereviseerd in nauwe samenwerking met Stork Pompen te Hengelo (thans Flowserve). Het gemaal verkeert in nagenoeg originele staat. Beide pompen zijn thans in bedrijfsklare toestand. Dankzij het herstel van de watertoevoer naar het gemaal, die in het kader van de eerder genoemde ruilverkaveling was afgesloten, is het thans mogelijk met behulp van een keersluisje en een beweegbare stuw, water rond te pompen en zodoende het oorspronkelijke maalbedrijf te demonstreren.