Stichting en historie
Gemaal Zaaijer is in 1928 gesticht en genoemd naar de toenmalige dijkgraaf van het Hoogheemraadschap van Delfland, Mr. Dr. C.P. Zaayer. Vanaf 2001 is het in zogenoemde zakelijk-xpressionistische stijl gebouwde gemaal, met de naastgelegen dienstwoningen, rijksmonument. Het was (en is) het grootste boezemgemaal van het hoogheemraadschap. De oorspronkelijke installatie bestond uit twee horizontale schroefpompen, fabrikaat Stork Hengelo, met een gezamenlijke capaciteit van 1.000 m³ per minuut bij een opvoerhoogte van 1,85 m. De aandrijving vond via rechte tandwielkasten plaats door twee viercilinder Krupp dieselmotoren van respectievelijk 390 pk. In 1958 zijn de Krupp diesels vervangen door twee achtcilinder Stork-Ricardo dieselmotoren. Naast de beide pompen beschikte het gemaal over twee vrije lozingskokers met wachtdeuren. Deze zijn later door schuiven vervangen.
In de periode 2004-2005 is het gemaal geheel gerenoveerd. Door toename van de verstedelijking en de glastuinbouw in het bemalingsgebied was een tekort aan bemalingscapaciteit ontstaan. Daarnaast dreigde ook de betrouwbaarheid in gevaar te komen door het niet meer voorhanden zijn van reserveonderdelen van de dieselmotoren en was de gewenste automatisering problematisch. De beide horizontale schroefpompen werden geheel gereviseerd en voorzien van nieuwe verbeterde waaiers in een nieuw pomphuis. Hierdoor kwam de capaciteit op 720 m³ per minuut per pomp. De beide diesels werden vervangen door frequentiegeregelde elektromotoren. Voorts is in één van de twee vrije lozingskokers als derde pomp een schroefcentrifugaalpomp met betonnen slakkenhuis (type BSV) met een capaciteit van 360 m³ per minuut geplaatst. Ook deze pomp wordt elektrisch aangedreven. De totale capaciteit kwam daarmee op 1.800 m³ per minuut.
Naast de vernieuwing van het verwarmings- en ventilatiesysteem werd de gehele elektrotechnische installatie vernieuwd en de bedrijfsvoering geautomatiseerd. Vóór de instroming is een nieuwe automatisch werkende krooshekreinigerinstallatie geplaatst. Naast de diverse bouwkundige aanpassingen die noodzakelijk waren voor de mechanische en elektrotechnische vernieuwingen is een nieuw transformatorstation gebouwd en is het gehele gemaalgebouw gerenoveerd. Gedurende de gefaseerd uitgevoerde aanpassing is in de tweede vrije lozingskoker een tijdelijke bemalingseenheid geplaatst, bestaande uit twee hydraulisch optrekbare elektrisch aangedreven verticale schroefpompen (type ABS) in stalen schachten, met een capaciteit van 2 x 180 m³ per minuut, fabrikaat Bosman Watermanagement B.V.
Situatie
Het gemaal vormt met de gelijktijdig gebouwde enkele vrijstaande dienstwoning aan de westzijde en de dubbele vrijstaande dienstwoning aan de oostzijde, één – monumentaal – complex. De watertoevoer vindt plaats via de Boonervliet. Via een lozingskanaal, met een door schuiven afsluitbare keersluis, wordt geloosd op de Nieuwe Waterweg.
Uitgebreid zoeken in de database