Stichting en historie

Het Noordergemaal is gebouwd door Rijkswaterstaat in de periode 1974-1975 ten behoeve van de wateraanvoer naar de stad Utrecht en de Lopikerwaard in het kader van de Kleinschalige Wateraanvoer (KWA) Midden-Holland. Dit hield in dat het gemaal water uit het Amsterdam-Rijnkanaal in twee verschillende – diametraal op elkaar staande – richtingen moest kunnen pompen. De capaciteit bedraagt maximaal 18 m3/sec, verdeeld over drie identieke vijzelpompen. In 2013 is het gemaal overgedragen aan het Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden.

Situatie

Het Noordergemaal is gelegen op de zuidelijke punt van Westraven waar, via de Noordersluis, het noordelijk deel van het Merwedekanaal in verbinding staat met het Amsterdam-Rijnkanaal. Het uit het Amsterdam-Rijnkanaal opgepompte water wordt ofwel rechtstreeks in het noordelijk deel van het Merwedekanaal geloosd en kan dan via de Vaartse Rijn het Utrechts stadswater bereiken, ofwel, via een uit drie betonnen kokers bestaande sifon onder het Amsterdam-Rijnkanaal door, naar het zuidelijk deel van het Merwedekanaal gepompt en vervolgens via De Doorslag in het watersysteem van de Lopikerwaard gebracht. Door middel van schuiven bij de aansluiting van de sifon op het gemaal kunnen de richting en de hoeveelheid van het opgepompte water geregeld worden.